Kira ihtilaflarıyla ilgili açılan davalara arabulucu kuralı getiriliyor. Taraflar, dava açmadan evvel arabulucuya gidecek, burada tahlile ulaşılamazsa dava süreci başlayacak. Son vakitlerde fahiş bir biçimde artan kiralar, beraberinde kiracı-ev sahipleri ortasında türel problemleri da getirdi.
Kira fiyatlarında yaşanan önemli artışın önüne geçmek için Türk Borçlar Kanunu’nda süreksiz olarak değişiklik yapıldı. Mesken kiralarının TÜFE oranına nazaran belirlenmesi uygulamasına 1 yıllığına orta verildi. 1 Temmuz 2023’e kadar kiraya yapılacak artırım oranı yüzde 25’le sonlandırıldı. Lakin bu tahlil ihtilafların önüne tam olarak geçemedi.
TAHLİYE DAVALARI
Yasal düzenlemeyi by-pass etmek isteyen konut sahiplerinden kimileri mevcut kiracıyı çıkarıp meskenini yüksekten kiraya vermek için, kimileri da fahiş fiyatla kiraladıkları yeni kiracılardan tahsilatta zorlandığı için devayı tahliye davalarında aramaya başladı. Buna yüzde 25 artış sonunun ihlali nedeniyle eski kiracıların davaları da eklenince sulh hukuk mahkemelerinin yükünün arttığı belirtiliyor.
BAKANLIK DEVREDE
Adalet Bakanlığı, uzun süren ve mahkemelerin iş yükünün artmasına neden olan bu davalarla ilgili harekete geçti. Bakanlık kaynaklarından alınan bilgiye nazaran, kira uyuşmazlıklarında zarurî arabuluculuk uygulaması hayata geçirilecek. Taraflar, dava açmadan evvel arabulucuya başvuracak. Burada mutabakat sağlanamazsa mahkeme yoluna gidilecek.
İŞ YÜKÜ AZALACAK
Yenişafak’ın aktardığına nazaran, arabulucuya başvurmadan direkt mahkemeye dava açılması halinde ise bu davalar reddedilecek. Eylül ya da ekim üzere hayata geçirilmesi planlanan uygulamanın, mahkemelerdeki iş yükünün azalmasını sağlayacağı belirtiliyor. Ayrıyeten, uzun süren mahkeme süreçleri de böylelikle sona erdirilecek.
Tarafları yormayacak
Avukat Taha Yasin Caner: “Hukuki uyuşmazlıkların esas sebepleri kira artış oranının belirlenmesi, fahiş kira bedelinin ödenmemesi, bundan kaynaklı olarak tahliye talepleri olarak gözlemlenmektedir. Kira ihtilaflarının arabuluculuk marifetiyle çözülmesinin yargıdaki yoğunluğu hafifleteceği üzere tarafları da gerek maddi gerekse manevi olarak yormadan ihtilafların sonuca kavuşturulması açısından çok elzem ve yararlı olduğunu düşünüyoruz.”
Bir ayda sonuçlanır
Avukat Fırat Bilici: “Türkiye’de maddeleşen arabuluculuk sistemi birçok çıkara yol açmıştır. Dava yükünü hafifleten bu sistem sayesinde aslında anlaşmak isteyen fakat bir ortaya gelemeyen tarafların bir ortaya gelmesini sağlamıştır. Kira münasebetlerinde de arabuluculuk sisteminin tesirli bir halde uygulanabileceği kanaatindeyim. En az 6 ay ile 1 yıl ortasında süren tahliye davaları 1 ay üzere bir müddette sonuçlandırılabilecektir.”
Rakamlarla arabuluculuk
İş uyuşmazlıklarında 1 Ocak 2018’den itibaren uygulanan mecburî arabuluculukta 1 milyon 390 bin 291 belgeden 809 bin 661’i mutabakatla sonuçlandı. Muvaffakiyet oranı yüzde 58 olarak gerçekleşti.
Ticari uyuşmazlıklarda 1 Ocak 2019’dan bu yana 422 bin 645 uyuşmazlığın 222 bin 66’sı mutabakatla sonuçlandı. Ticari uyuşmazlıklardaki arabuluculukta muvaffakiyet oranı yüzde 53 oldu.
Tüketici uyuşmazlıklarında da 28 Temmuz 2020’den bu yana görüşmesi tamamlanan 124 bin 255 belgenin 65 bin 275’inde taraflar el sıkıştı.
