İran’da 22 yaşında gözaltında hayatını kaybeden Mahsa Amini’nin vefatının akabinde başlayan protestolar, günden güne büyüyor.
İran’ın yarı resmi ajansı Tesnim’e nazaran, Gilan Emniyet Müdürü Azizullah Meleki, kamu güvenliğini tehdit eden şahıslara yönelik polis ve İhtilal Muhafızları Ordusu tarafından operasyon düzenlendiğini belirtti.
Toplam 739 kişinin gözaltına alındığını aktaran Meleki, “Bu bireylerden 60’ı bayandı. Bunların büyük bir kısmının Gilan’ın yerlisi olmadığı, kaos yaratmak ve kamusal alanlara ve özel mülklere ziyan vermek için öteki kentlerden Gilan’a geldikleri tespit edildi” dedi.
Öte yandan Gilan’da bir sabotaj şebekesinin de tespit edilerek, tutuklandığını aktaran Meleki, operasyonda çok sayıda silah ele geçirildiğini kaydetti.
Eyaletteki olaylar sırasında can kayıplarıyla ilgili bilgi vermeyen Meleki, 104 polisin yaralandığını ve çok sayıda kamu aracının tahrip edildiğini aktardı.
ELON MUSK, İRAN’DA STARLİNK UYDU İNTERNETİNİ DEVREYE SOKTU
Elon Musk, ABD’nin İranlılara sunulan internet hizmetlerinin kapsamının genişletilmesine müsaade veren genel lisans yayımlamasının akabinde uydu internet sistemi Starlink’i bu ülkede devreye soktu.
Protesto şovlarının devam ettiği İran’da ABD’nin İranlıların internete erişimini kolaylaştıracak adımının akabinde Musk’dan yeni adım geldi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın bahisle ilgili Twitter paylaşımına karşılık veren Musk, “Starlink’i devreye sokuyoruz.” sözünü kullandı.
Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada, kelam konusu genel lisansın İran’da internet özgürlüğüne sağlanan takviyenin artırılması maksadıyla yayımlandığı bildirilmişti.
İran’da Mahsa Emini’nin “başörtüsü kurallarına uymadığı” gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra ölmesi üzerine başlayan şovların akabinde hükümetin internet erişimini kısıtladığına işaret edilen açıklamada, ABD’nin İran halkının “özgür bilgi akışına ve gerçeklere dayalı bilgilere erişimini desteklemek” için harekete geçtiği kaydedilmişti.
İRAN’DA NE OLMUŞTU?
Tahran’da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından kıyafet kurallarına uymadığı” gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra komaya girerek hastaneye kaldırılan Mahsa Emini’nin 16 Eylül’de hayatını yitirmesi ülkede infiale yol açmıştı.
Tepkiler üzerine Tahran polisinden yapılan açıklamada, İrşad devriyesinin Emini’yi bir saatlik “brifing” için karakola götürdüğü, genç bayanın burada birdenbire şuurunu kaybetmesi ve kalp rahatsızlığı yaşaması üzerine hastaneye sevk edildiği belirtilmişti.
İran devlet televizyonunda yayımlanan imgelerde de Emini’nin polis merkezine getirildikten ve bir görevliyle konuştuktan sonra ansızın kötüleşerek yere düştüğü görülüyor.
Sosyal medya kullanıcıları ise polisin, genç bayanın “aniden” şuurunu kaybettiği tarafındaki açıklamasını reddederek, Emini’nin polis merkezine getirilmeden evvel darbedildiğini sav ediyor.
Emini’nin 17 Eylül’de memleketi Sakkız kentinde düzenlenen cenaze merasimi sonrasında Tahran ve ülkenin batısındaki kentlerde protestolar başlamıştı.
Gösteriler daha sonra ülke geneline yayılmıştı. Toplumsal medyada ve ülke medyasında yayınlanan imajlarda birtakım göstericilerin ambulans, otobüs ve kamu binalarını tahrip ettiği ve güvenlik güçleri ile göstericiler ortasında şiddetli arbede yaşandığı görülüyor.
41 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
İran devlet televizyonu, olaylarda şu ana kadar güvenlik güçlerinin de ortalarında olduğu 41 kişinin hayatını kaybettiğini duyurmuştu.
Öte yandan ülke medyasına yansıyan haberlere nazaran, şu ana kadar olaylarla irtibatlı olduğu gerekçesiyle ortalarında 11 gazeteci ve aktivistin de olduğu yüzlerce kişi gözaltına alındı.