Tecrübeli ekonomist Jim O’Neill’e nazaran, Japon yenindeki düşüş devam ederse 1997 Asya Mali Krizi ölçeğinde bir ekonomik düzensizlik ortaya çıkabilir.
133 düzeylerinde bulunan Dolar/Yen kurunun 150 dolar düzeylerine yükselmesi halinde tehlikenin büyüyeceğini belirten ünlü ekonomist dün verdiği bir röportajda bu büyüklükte bir düşüşün Çin’i de döviz piyasasına müdahaleye yöneltebileceğini belirtti.
Yen bu yıl yaklaşık yüzde 14 düşerken bugün son 3 ayın en zayıf düzeyi olan 134,56’ya geriledi. Yen’deki düşüş Japonya Bankası’nın düşük faiz siyaseti ile öbür büyük merkez bankalarının yüksek faiz siyaseti ortasındaki ayrışmadan kaynaklandı.
ÇİN, İKTİSADINA TEHDİT OLARAK GÖREBİLİR
İngiltere’nin Hazine Bakanlığını yapan, Asya krizi sırasında Goldman Sachs’ta baş ekonomist olan ve şimdilerde Chatham House’da kıdemli danışmanlık misyonunu yürüten O’Neill, “Yen zayıflamaya devam ederse, Çin bunu haksız rekabet olarak görecek. Asya Mali Krizi’nde de gibisi olmuştu. Çin öbür para ünitelerinin kendi iktisadını tehdit etmesini istemez” dedi.
Yenin bedel kaybederek Japonya’nın ihracatta avantajlı hâle gelmesi ile birlikte Çin’in de Yuan’ı devalüe edebileceğini belirten ünlü ekonomist, “Japon Merkez Bankası’nın getiri eğrisi denetimine devam ettiğini ve ABD’de tahvil getirilerinin yükselmeyi sürdürdüğünü görmeye devam edersek, bu türlü bir ivme ve paha kaybı Pekin’de önemli sorunlara yol açabilir” dedi.
Çin iktisadı halihazırda sıfır covid siyasetinin tesirleriyle boğuşurken teknoloji, emlak üzere kesimlerden gelen haberler de ekonomik ve finansal risklerin arttığını doğruluyor.
TÜRKİYE’Yİ DE ETKİLEMİŞTİ
1997 krizi sırasında, düşük yuan nedeniyle Asya ülkelerinin ihracatları azalmış, ABD ve Japonya da para ünitesi zayıflığının zincirleme tepkilere yol açabileceği kaygıları nedeniyle Çin’i yuanı devalüe etmemeye çağırmıştı.
1997 yılında Taylan’da başlayan krizden Endonezya, Güney Kore, Malezya, Laos ve Filipinler, Çin, Tayvan, Singapur ve Vietnam da derinden etkilenmişti. 1997’de meydana gelen bu kriz birçok ülkenin yanı sıra Türkiye’yi de sarsmıştı. Ülkede o devirde sanayi üretimi, ihracat ve büyüme daralmış işsizlik artmıştı.