Türkiye Çelik Üreticileri Derneği TÇÜD Genel Sekreteri Dr Veysel Yayan ham çelik üretimindaki düşüşe vurgu Demetevler Escort yaparak Yılın son çeyreği düzgün görünmüyor Güç artırımları rekabet gücünü olumsuz etkiliyor BOTAŞ ın durumunu düzeltmeye çalışırken öbür kurumları zora sokmamaya ihtimam göstermeliyiz dedi
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç Dr Veysel Yayan Otele Gelen Escort ile çelik kesimindeki son gelişmeleri konuştu
Yılın birinci sekiz ayında dalın üretim ve ihracatında önemli düşüş var bunun nedeni nedir
Ağustos 2022 de Türkiye nin ham çelik üretimi geçen yılın Balgat Escort birebir ayına nazaran yüzde 21 azalışla 2 8 milyon ton oldu Birinci sekiz ayda ise üretim yüzde 8 8 azalışla 24 4 milyon tona geriledi Ayrıyeten aylık sonuncu mamul tüketimi yüzde 12 1 azaldı Aylık çelik eserleri ihracatı da ölçü istikametinden yüzde 25 azalışla 1 4 milyon ton bedel istikametinden yüzde 31 5 azalışla 1 2 milyar dolar oldu
Bu düşüşte Rusya nın Ukrayna yı işgalinin tesiri büyük Yılın son çeyreği de uygun görünmüyor Son yapılan güç artırımları rekabet gücünü olumsuz etkiliyor Güç artırımlarında büyük firmalara karşı negatif bir ayrımcılık var Bunun kalkması gerekiyor Şayet BOTAŞ ın durumunu düzeltelim derken birikmiş kayıpları süratli formda tüketicilere yansıtmaya çalışırsanız tüketicinin bunu kaldıramayacağı durumlar olur Güç talebinde düşüş yaşanırsa onun yaratacağı komplikasyonlar farklı olur Daralma yoluyla sıkıntıları çözmek mümkün değil Büyük firmalara başka küçük firmalara farklı dediğiniz vakit o büyüklerin yükünü daha da artırıyor
ADALETLİ OLUNMALI
Büyük firmalara dönük nasıl bir ayrımcılık var
Yüksek güç tüketen bölümlere daha yüksek dayanak az güç tüketenlere daha düşük takviyeler var Burada adil olunmalı Bunlar eşitlenmeli
Bir taraftan kur artışı da sürüyor güçte yeni artırımlar olursa dal nereye masraf
Enerji artırımlarının sürdüğü durumda çelik fiyatlarında artış da kaçınılmaz olur
Bu ortamda uzun vadeli plan yapabiliyor musunuz
Eskiye nazaran planları daha sık revize ediyoruz Piyasaların talep durumu çok değişiyor Mümkün olduğu kadar açığa düşmemek gerekiyor Firmalar piyasada oluşan talep doğrultusunda elde stok tutmaya çalışıyor
TAM BİR BELİRSİZLİK ORTAMI YAŞANIYOR
Yılı nasıl kapatacaksınız
Yılbaşında üretimde yüzde 10 artış bekliyorduk Fakat yüzde 10 dan fazla düşüşle kapatacağız Öngörü yapamıyoruz tam bir belirsizlik içindeyiz Son üç ayda aylık ortalama üretimde yüzde 18 3 ihracatta yüzde 14 3 düşüş var Ayrıyeten bu düşüşler elektrik ve doğalgaz fiyatlarına 30 Ağustos ta yapılan yüzde 50 artırımı ve BOTAŞ tarafından 29 Eylül de gerçekleştirilen yeni düzenlemenin olumsuz tesirini yansıtmıyor Bu durum yılın son çeyreğinin çelik kesimimiz açısından daha sıkıntı geçeceğini ortaya koyuyor
Kesimde kaç firma kaç çalışan var
Ham çelikten üretim yapan kuruluş sayısı 34 Başka haddehanelerle 100 ün üzerinde çıkıyor Kesimin direkt istihdamı 100 bini aşıyor Dolaylı istihdam 500 bin civarında
ZAMLAR SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL
Avrupa da Rusya Ukrayna savaşıyla çelikte birtakım üreticiler üretimini kıstı ya da durdurdu Türkiye de bu türlü bir durum olur mu
Böyle bir eğilim var Geçen yıl yüzde 75 e olan kapasite kullanım oranı son üç ayda yüzde 60 lara geriledi Son üç ayda daha da aşağıya inecek Yılın birinci çeyreğinde dünyada çelik üretiminde yüzde 5 5 küçülme vardı bizde yüzde 2 5 ti Lakin bugün biz daha fazla küçülüyoruz Avrupa üreticilerine güç takviyesi veriyor Devletimizin de üreticiyi desteklemesi gerekiyor Yüzde 600 güç artırımları sürdürülebilir değil Olağanlaşması lazım Diyelim ki son yapılan artırımla 50 dolarlık bir maliyet artışı geldi Bunu üreticilerimiz fiyatlara yansıtamıyoruz Bu türlü olunca üreticilerin şöyle düşünmeye başladı Çalışarak mı ziyan edelim yoksa çalışmadan mı ziyan edelim Çalışmadan ziyan edelim noktasına gelinirse bu iktisat açısından büyük kayıp olur Üretimi sürdürülemez duruma düşmemek lazım Onun için de atığımız taş ürküttüğümüz kuş hesabını düzgün yapmak gerekiyor BOTAŞ ın durumunu düzeltmeye çalışırken öteki kurumların durumunu zorlaştırmamaya itina göstermemiz gerekiyor
Yani kapanan çelik üreticisi olur mu
Kapanma değil ancak üretimini süreksiz olarak durduran şirketler olabilir Bunları yakında duyacaksınız
Avrupa en büyük pazarımız Lakin resesyon da var Avrupa dan gelen siparişlerde iptal var mı
Avrupa ana pazarlarımızdan biri Bir de onların kota uygulaması var Fakat yılbaşında gevşetilmesini umuyoruz
DIŞARIDAN OLUK OLUK ESER GELİYOR
Gelecek devirde bizi en fazla endişelendiren bahisler neler
Rusya ve Ukrayna dan ithalat azalınca Acaba bu piyasada eser kıtlığı olur mu dedik Hatta bize Mümkün olduğunca ihracatı askıya alsanız da iç piyasaya eser verseniz dendi Ancak sonra baktık Türkiye ye Hindistan Çin Hollanda Brezilya ve İran dan oluk oluk yassı eser geliyor Türkiye bugün yegane açık pazar AB ABD pazarını kapattı kota uyguluyorlar AB hurda ihracatına da sınırlama getirmek istiyor Şayet bu kısıtlama kasımda devreye girerse büyük ıstırap olur Zira hurda ithalatının yüzde 50 den fazlası Avrupa dan Hurdanın da sıfır karbon gayesi öne sürülerek korumacılığa dahil edilmesi kesimde ağır tahribata yol açacak