CHP Küme Başkanvekili Engin Altay yaptığı yazılı açıklamada AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın Merkez beşevler Escort Bankası na faiz düşürme talimatı vermesinden bu yana yaklaşık bir yıl geçtiğini siyasi ve ekonomik idare yüzünden sıkıntılar yaşayan iktisadın süratle krize sürüklendiğini belirtti
Faiz indirimi telaffuzlarının yalnızca Merkez Bankası cebeci Escort nın bankalara verdiği paranın yüzde 19 olan yıllık faizinin yüzde 14 e indirilmesiyle hudutlu kaldığını belirten Altay devletin vatandaşların şirketlerin içeriye ve dışarıya ödediği iktisattaki öteki faizlerin ise arttığını tabir kolej Escort etti
Altay Erdoğan ın Merkez Bankası nı faiz indirmeye zorladığını ve kamu alacaklarına ait gecikme artırımının aylık yüzde 1 6 dan yüzde 2 5 e yani yıllık yüzde 19 2 den yüzde 30 a çıkardığını aktardı
‘Yüksek faizle halka ve devlete ziyan verdi’
Altay Erdoğan ın faiz indirimi talimatı vermesinden evvel hazinenin 6 yıl vadeli tahville ortalama yüzde 19 13 faiz oranıyla borçlandığını tıpkı vadedeki borçlanmanın bu yıl temmuz ayındaki yıllık faizinin ise yüzde 25 9 olduğunu belirterek şu değerlendirmeleri yaptı
Bankalar geçen yıl Merkez Bankası ndan yüzde 19 la aldığı parayı hazineye yüzde 19 13 faiz oranıyla borç veriyorlardı Bu yıl ise yüzde 14 le aldıkları parayı devlete yüzde 25 9 la satıyorlar Vatandaşlar geçen yıl bankalardan gereksinim kredisini yüzde 22 faizle alıyordu Bu yıl yüzde 33 faizle alıyor Şirketler ticari krediyi geçen yıl temmuzda yüzde 20 yle kullanıyorlardı Bu yıl bankalara yüzde 30 faiz ödüyorlar Yalnızca içerdeki faiz oranları artmadı dışardan borçlanmalarınki de bir kattan fazla arttı Geçen yıl Türkiye yurt dışından beş yıl vadeli dolar borçlanmasını yıllık yüzde 5 faizle yapıyordu bu yıl birebir vadedeki dış borçlanma için yüzde 12 ye yakın dolar faizi ödüyoruz Erdoğan ın bir sürü süslü isim koyduğu kerameti kendinden menkul iktisat programlarının tamamı da yüksek faizle halka ve devlete ziyan verdi
‘400 milyar liradan fazla bütçeden faiz ödenecek’
Altay bilanço hakkında şu bilgilere yer verdi
2021 yılının birinci beş ayında vatandaşların bankalara tüketici kredisi için ödediği faiz 44 milyar liraydı bu yıl birebir periyotta 64 milyar liraya yükseldi
Geçen yıl birinci beş ayda şirketler kullandıkları krediler için bankalara 117 milyar lira faiz ödemişti bu yıl tıpkı devirde 201 milyar lira ödediler
2021 yılının bütçeden devlet 180 milyar lira faiz ödemişti bu yılın bütçesinde faiz için 330 milyar lira ayrıldı Kur muhafazalı mevduat için devletin bütçeden şimdiye kadar ödediği 37 milyar lirayı ve bundan sonra ödeyeceklerini de dikkate alırsak bu yıl 400 milyar liradan fazla bütçeden faiz ödenecek
2021 yılı haziran ayında Devletin iç borçlarının toplam faiz yükü 668 milyar liraydı bu yıl haziranda bu sayı 2 trilyon 175 milyar liraya ulaştı
Bir yıl evvel devletin dış borçlarının toplam faiz yükü 380 milyar liraydı bu yıl 780 milyar lirayı buldu
Bankalar geçen yıl birinci beş ayda devletten ve vatandaşlardan şirketlerden 221 milyar lira faiz geliri elde etmişti bu yıl bu sayı 421 milyar lirayı buldu
Toplam faiz geliri yüzde 90 artan bankaların faiz ödemelerindeki artış yüzde 40 ta kaldı
Türkiye memleketler arası piyasalardan geçen yıl yüzde 5 ile borçlanıyordu artık yüzde 11 12 yıllık faiz oranıyla borçlanıyor Gelecek yıllar borç aldığı yabancı bankalara finans kuruluşlarına Londra daki bir avuç bankere çok daha yüksek ölçülerde dış borç faizi servis edecek
Devletin aldığı gecikme ve tecil faizleri arttığı için vatandaşlar devlete daha fazla faiz ödeyecek ANKA
AKP’nin bir yıllık akaryakıt harcaması 5 milyar 608 milyon 787 bin TL