Hürriyet Gazetesi’nin eski sahibi gazeteci Erol Simavi, 2015’te hayatını kaybetti. Erol Simavi’nin eşi Belma Simavi ise bugün hayata gözlerini yumdu.
Belma Simavi’nin hayatını kaybettiğini, Türk Sanat Müziği sanatkarı Gönül Muharrir duyurdu:
HÜRRİYET KAHRAMANI
Hürriyet Gazetesi’nin eski Genel Yayın Direktörü gazeteci Ertuğrul Özkök, “Bir Hürriyet kahramanını kaybettik” notuyla şu gönderiyi paylaştı:
EROL SİMAVİ
Erol Simavi, 5 Haziran 1930’da, Sedat Simavi ve Melek Simavi’nin oğulları olarak dünyaya geldi.
Babası Sedat Simavi, Hürriyet Gazetesi’nin kurucusuydu.
Erol Simavi, gazetecilik hayatına 12 yaşında başladı. 1993 ve 1994 yıllarında, Hürriyet Gazetesi paylarını satarak medya kesiminden ayrıldı.
2015’te vefat etti. Naaşı, İstanbul’daki Kanlıca Mezarlığı’na defnedildi.
BELMA SİMAVİ NASIL BİRİYDİ
Simavi ailesini inceleyen “Babıali İlahları Simavi Ailesi” kitabının muharriri İrem Barutçu Odatv’nin sorularını yanıtladı.
-Belma Simavi’nin Hürriyet gazetesi ve Erol Simavi’nin hayatındaki rolünü nasıl anlatırsınız?
Belma Simavi, Hürriyet gazetesi çalışanlarının hitap biçimiyle ‘Patroniçe’, Hürriyet gazetesi ve Erol Simavi denildiğinde, asli bir karakter olarak karşımıza çıkar. Hürriyet gazetesini ve Simavi ailesinin üç nesil hikayesini irdelediğim, ‘Babıali İlahları Simavi Ailesi’ isimli kitabımın röportajları sırasında aldığım izlenimim şudur: Hürriyet çalışanları, Belma Simavi’yi, güç günlerde Hürriyet’in gerisinde duran kişi olarak kıymetlendirir, bu açıdan takdir ve sevgiyle anar. Belma Simavi, Erol Bey’in ‘vazgeçip’ basından çıkmaya hazırlandığı periyotta dahi Hürriyet’i sahiplenen kişi olmaya devam eder. Gazetesinin satılmasına gönlü razı değildir. Hürriyet’i, kayınpederi Sedat Simavi’nin mirası olarak görmüş ve yaşatmak ismine fedakarlıktan kaçınmamıştır. 60’ların sonunda, Hürriyet’in mali bir düşüncesinde, Erol Simavi’nin haberi olmaksızın tüm mücevherlerini getirip, “Alın bunları kullanın ve bu ezayı bunlarla aşın!” dediği bilinir. Gazetenin yöneticileri ve yazı işleriyle hep yakın temas halindedir. Kuruluşta olup bitenler hakkında bilgi sahibidir. Gerektiği vakit kendine has usulleriyle devreye girer ve olaylara müdahale eder. Unutmamalı ki Belma Hanım, gazetenin iki veliahdının da annesidir. Erol Simavi’ye iki erkek çocuk vermiştir. Ne var ki Erol Simavi’nin gerek özel hayatında gerekse iş münasebetlerinde kurmuş olduğu ‘karmaşık’ yapı, onu Erol Bey’in hayatını ve etrafında dönen olayları dikkatle izlemeye sevk etmiştir.
Erol Simavi, Rahmi Koç, Belma Simavi, Nusret Arsel
-Kitabınızda Gönül Muharrir ve Erol Simavi bağına değiniyor ve Belma Simavi’nin başlangıçta bu bağlantıya çok sert reaksiyon verdiğini şahitlerin anlatımıyla aktarıyorsunuz. Fakat Belma Hanım’ın vefat haberini Gönül Müellif paylaştı…
Evet… Aldığım izlenim o ki Gönül Muharrir, Belma Hanım’a medyunu şükrandır. Belma Hanım’dan “Büyük bir kadın” halinde bahseder. Çünkü kızı Yasemin’i bir anne şefkatiyle sahiplenmiştir. Belma ve Erol Simavi’nin yıllar içerisinde tesis ettikleri bağlantıyı anlayabilmek için kalıplar dışına çıkmak gerekir. Çok katmalı bir bağlantıdır bu… Aşkla başlamıştır. Belma Simavi, Kanlıca’dan Erol Simavi’nin komşusudur. Kanlıca vapur iskelesinin bir yanında Simavi ailesinin mütevazı, başka yanında Yağcıgiller’in görkemli yalısı bulunur. Erol Bey’in askerliğini yaptığı sırada Ankara’dan bu komşu kızına yazdığı mektuplar ortalarında birinci kıvılcımı doğurur; bir müddet sonra evlenirler. Fakat büyük imtihanlardan geçecek bir alakadır bu. Gönül Yazar’ın Erol Simavi’ye bir kız evlat vermesi, münasebetlerinin değerli kırılma noktalarından biridir. Erol Simavi-Gönül Müellif bağlantısını öğrendiğinde infial ile karşılamıştır, Belma Simavi. Çünkü Gönül Yazar’ı evvel o tanımış ve sevmiştir. Gönül Müellif, birinci tanıştıkları yıllarda, Belma Hanım’a ‘Anne’, Erol Bey’e ‘Baba’ formunda hitap ettiğini anlatır. Belma Simavi, aldığı bu büyük darbeye karşın, bir müddet sonra, Yasemin Simavi’yi bir anne şefkati ile kucaklamayı başarmıştır. Gönül Yazar’ı bir gece dinlemeye masraf, kurmayları aracılığıyla yanına çağırır ve “Yasemin nasıl?” diye sorar. Çocuğu tanımak ister. Eşinin bir öbür bayandan doğan kızını o günden sonra kucaklar. Tüm bu karmaşık yapı içinde Belma- Erol Simavi evliliğinde bir ‘armoni’ olduğunu vurgulamam lazım. Her şartta, her sabah telefonda konuştukları anlatılır. Erol Beyefendi, yaşadığı pek çok ayrıntısı eşine rapor eder, paylaşır. Anlaşılan o ki, aşk vakitle dostluğa dönüşmüştür. Ayrıyeten Erol Beyefendi, Belma Hanım’a yönelik en ufak saldırıyı bir Osmanlı erkeği hassasiyeti ile karşılar. Uzan ailesine ilişkin Star kümesi ile Hürriyet-Show TV koalisyonu ortasında 1994 yazında patlayan medya savaşına eşinin ismi mesnetsiz bir halde karıştırıldığında, hop oturur hop kalkar. Büyük öfkeye kapılır. Vurmaktan, kırmaktan bahseder… Bu da o çok katmanlı münasebetin bir öbür boyutudur, kuşkusuz.
-Bunları Belma Hanım size nasıl anlattı? Kitabınıza o nasıl katkı verdi?
Erol Simavi, Belma Simavi üzere karakterleri anlayabilmek için farklı bir bakış açısı tesis etmeniz gerekir. Çünkü medya işvereninin tek yüzü yoktur. Nasıl bir imparatorun birden fazla yüzü var ise, Erol Simavi’yi ve hatta Belma Simavi’yi anlamak için bu türlü bir açıdan bakmak kuraldır. ‘Babıali İlahları Simavi Ailesi’ ismi çalışmama, ‘unauthorized’, kıssası yazılan aileden müsaade almaksızın başladım. Özgürce, gazetecilik saiki ile yapılan bir çalışmaydı. Olağan aşikâr bir basamakta Belma Simavi ile de görüşme gereksinimi duydum. Kendisini aradım. lginçtir; Belma Hanım ismine konuştuğunu ve onun bildirisini ilettiğini söyleyen kişi, “Bizden müsaade almadan ne cüretle bu kitabı yazarsınız!” diyordu bana. Bu reaksiyon karşısında birinci anda şaşırdım elbette. Zira karşımdaki gazeteci bir aile idi! Lakin yayımlanmasının akabinde kitabımı ilgiyle okuduğu, ortak tanıdıklarımız tarafından bana aktarıldı.
-Bugünkü medya ile Simavi ailesinin gazeteciliğini nasıl kıyaslarsınız?
Bugünkü gazetecilik anlayışı ile geçmişi kıyaslamak hakikat olmaz. Çünkü son yıllarda gazetecilik mesleği büyük taarruz altında. Gazetecilik ağır yaralı. Simavi ailesinin çekilmesi de, siyasi iktidarın takviyesi ile büyük sermayenin basına girmesiyle başlar. Haldun Simavi gazetesi Günaydın’ı Asil Nadir’e satar. Erol Simavi de, bu yeni duruma ve değişen şartlara ayak uyduramayacağını hisseder ve bir müddet sonra, kendi deyişiyle, çekip sarfiyat. Büyük fotoğraf budur, lakin onu satışa ikna eden gelişmelere de bakmak gerekir: Çetin Emeç suikastı, Emeç’in vefatının Simavi bünyesinde büyük endişe yaratması, oğlunun o şartlar altında idaresi devralmak istememesi, siyasi güç odaklarının sıkıştırmaları ve ‘sat’ baskısı, makus idarenin doğurduğu borçlar… Hürriyet’in satışının açıklanmaya muhtaç istikametleri hala mevcuttur. Lakin şayet bugünkü medya işverenleri ile Erol Simavi’yi kıyaslamamı isterseniz, Erol Bey’in her ne kadar gazetecilik dışı bir ekip iştirakleri olmuşsa da, hamurunda evvel gazetecilik vardır.
-Kitabı yazarken sizi en çok etkileyen anekdot ne oldu?
Erol Simavi ile Başbakan Özal ortasında geçen bir konuşma, devrin basın-iktidar bağlantısını anlamak açısından çok etkileyicidir. O gece gazete işverenleri, başbakan sofrasında konukturlar. Toplantının aşikâr bir etabında Asil Az kan ter içinde salona girer. Erol Simavi’nin buna canı sıkılır. Çünkü Asil Ender bir müddettir Türk basınını adam etmekten dem vurmaktadır. Simavi, “Sayın Başbakan! Senin konutunda bir papatya var… Benim de bir kasımpatım var, epeydir görmüyorum. Canım kasımpatı koklamak istiyor! Ben gidiyorum.” der. Asil Az, “Erol Beyefendi, nereye gidiyorsun!” diye itiraz eder, “Hayatım boyunca bu anı bekledim. Otur da biraz konuşalım.” Erol Simavi ısrara dayanamaz, oturur. Fakat kalması için ısrar edenleri pişman edecektir. “Sayın Asil Ender burada olduğuna nazaran, her halde Babıali’yi nasıl düzelteceğini bize anlatır!” diyerek taarruza başlar. “Hesap ettirdim, elli milyardan fazla ziyan edeceksin. Ne hakkın var! Kimin parasını harcıyorsun?” der, Nadir’e. Asil Ender, “Benim için bu para peanut(fındık fıstık) parasıdır!” diye karşılık verir. Bu karşılık Simavi’yi kızdırır. “Diyorlar ki, sen diyormuşsun ki, ‘Ben Günaydın gazetesini Erol Simavi’nin ağzına yapmak için aldım. Ağız burada ulan! O trilyonları bana ver, gel buraya yap!” diye başladığı konuşmanın sonunda şaşırtan bir teklifte bulunur ve “Gel benim gazetemi de al” der. Az, “Alırım!” deyince, Simavi Başbakan Özal’a döner ve bir başbakanın bir gazete işvereninden duyabileceği en ağır kelamı söyler: “Yalnız ben on iki sıfırlı isterim. Turgut Beyefendi, sen de aracılık yap. Sana da yüzde on verelim. Seçim geliyor, paraya gereksinimin vardır.”
BELMA SİMAVİ KİMDİR
Erol Simavi ve Belma Simavi (Başar) 1953 yılında hayatlarını birleştirdi. Evlilikleri o periyot basında “Erol Simavi, iş insanı Kadir Has’ın eşi Rezzan Germirli’nin teyzesinin kızı, yalı komşuları Yağcıgiller’in torunu Emine Belma Başar evlendi” tabirleriyle yer aldı.
Doğum gününden bir gün sonra hayatını kaybeden Belma Simavi’nin, son 3 yıldır KOAH hastalığının ileri safhada olduğu biliniyordu.