İlan sitelerinde uçuk fiyatlarla satılığa ya da kiralığa çıkarılan meskenler ya hiç yoklar ya da aslında satılık ve kiralık değiller. Hedef mahallenin/sitenin rayicini yükseltmek.
Konutta satış ve kiralamalarda daha fazla kurul almak isteyen kimi emlakçılar akıl almaz hilelere başvuruyor. Düzmece ilanlarla mahalleye yahut bölgenin kira fiyatlarını belirleyen emlakçılar, aslında olmayan satılık konutlarla de fiyatları şişiriyor. Mesken sahiplerini ikna edip kiracıları tahliyeye zorlayan da var.
SAHTE İLANLAR
Yenişafak’tan Aybike Eroğlu’nun haberine nazaran işini gerçek yapan emlakçılar ve vatandaşlar, barınma gereksinimini çıkmaza sokan emlakçıların akıl almaz prosedürlerini Yeni Şafak’a anlattı:
Konut fiyatlarını şişirmek için en yaygın kullanılan sistem uydurma ilanlar. Dairenin bulunduğu bölgeyle ilgili uydurma ilanlar yayınlayan kimi emlakçılar, bedelinin çok üstünde meblağlarla fiyatları yükseltiyor. Kendi satacağı daireyi ortalamanın altında tutan emlakçılar müşteriyi avlayıp kurulu kapıyor. Yaptığımız araştırmalar da bunu ortaya koyuyor.
OLMAYAN SATILIK EV
Bir Yeni Şafak okurunun, İstanbul Kurtköy’de 25 Ağustos 2020’de 865 bin lirayken favoriye eklediği 3+1 dairenin fiyatı her ay 150-200 bin lira arttırıldı. Dairenin şu anki fiyatı 3 milyon 870 bin lira. Mesken 2 yıldır ilanda duruyor zira sahiden satılık değil.
Bu durum, emlakçı ve daire sahibinin sitenin rayicini yükseltmek için yaptıkları bir oyun. Okuyucumuz birebir sitedeki bir öbür sahtekarlığı da şu biçimde anlattı:
“Yüksek fiyat konulan ve 4-5 aydır ilanda duran dairenin sahibini aradım. Satılık olmadığını söyledi. Niçin ilan verdiğini sordum. Birçok kişinin konutun içini merak ettiğini, kolaylık olsun diye fotoğrafları siteye yüklediğini sav etti.”
SAHTEKARLIK İTİRAFI
Fiziki ilanlarla da vatandaşlar kandırılıyor. Bilhassa sitelerde birkaç daireye satılık ya da kiralık olmadığı halde ilanlar asılıyor. Kendilerini arayanlara gerçek dışı fiyat çeken emlakçılar bölgedeki fiyatları belirliyor. Bir diğer okurumuz, kendisini arayan emlakçının “Evinizi 15 bin liraya kiraya verelim” teklifinde bulunduğunu anlattı.
“Benim konutum kiralık değil” deyince aldığı yanıt sahtekarlığın itirafı oldu: “Biliyorum, meskeni gerçekte kiraya vermeyeceğiz. Yalnızca ilan olacak, mahallenin rayicini yükseltmek istiyoruz.”
EMLAKÇILAR ANLAŞIYOR
Başvurulan tekniklerden birisi de bölgedeki tüm emlakçıların mutabakatı. Eyüp’te faaliyet gösteren bir emlakçı, birtakım bölgelerde emlakçıların ortak hareket ettiği, fiyatların birlikte belirlendiği ve bu fiyatların dışına çıkılmadığı bilgisini verdi.
Emlakçıların fazla kurul almak için başvurduğu bir öteki formül ise mal sahiplerinin ikna edilmesi. Meskenini satmak isteyen mal sahibiyle görüşen emlakçılar, pahası 1 milyon olan daireyi kendisine vermesi için konut sahibine “Ben 1,2 milyona satarım” diyor. Tıpkı mesken için “1,8 milyona satarım” diyen emlakçılar da çıkıyor. Bu durumda mesken sahipleri meskenini kim daha yüksek fiyata satacağını tez ederse sorumluluğunu ona veriyor. Bu durum mesken ve konutların bulunduğu bölgedeki fiyatları bir anda iki katına çıkartıyor.
İki katına bağlarız
Emlakçıların piyasayı yükseltmek için çeşitli taktiklerle satış-kiralama yaptığını söz eden Emlakçı Enes Sefa Yürekli, kimi meslektaşlarının kendi ortalarında adeta fiyat arttırma yarışına girdiğini söyledi.
Yürekli, “Mal sahipleri dairelerini en düzgün fiyata satmak istiyor, emlakçılar da bundan faydalanıp daireyi kapabilmek için fiyatı yüksekten veriyor. 1 milyonluk dairenin satışının kapılabilmesi için A emlakçısı 1,2 milyona satarım derken, B emlakçısı 1,8 milyona bağlarım diyor. İşte piyasadaki fiyatlar bu türlü artıyor” dedi.
Diğer fiyat arttırma oyunu ise internet siteleri üzerinden verilen geçersiz ilanlar. Yürekli, emlakçıların bir bölgede elindeki daireyi satabilmek için 10 tane yüksek fiyatlı ilan yayınladığını anlattı:
“Bu sayede asıl satılması planlanan dairenin fiyatı en düşük olduğu için daire rahatlıkla satılıyor. Ama meskenini satacak kişi bölgede fiyat araştırması yaptığında, bir sürü yüksek fiyattan ilan görünce kendi meskenini de ‘piyasası böyle’ diyerek o fiyattan satışa koyuyor. İstanbul’daki ilan fiyatlarının yükselmesinde en büyük etken işte bu uydurma ilanlar.”
Eski kiracını çıkart
Özellikle eski kiracı olup dairede mevcut piyasa şartlarının altında oturan vatandaşlar da emlakçıların mağduru. Son periyotta mesken sahipleri “Ya şu kirayı ver, ya da çık. Emlakçı 3 katına kiraya vereceğini söylüyor” üzere telaffuzlarla kiracılara dünyayı dar ediyor. Piyasayı dalgalandırma tekniğiyle bölgenin kira fiyatını yükselten emlakçılar hem kiracıyı mağdur ediyor, hem de yüksek fiyattan kiraladığı meskenlerden yüklü kurul kazanıyor. Kirasına yüzde 140 artırım yapılan Aysel Yılmaz şunları anlattı:
“Bu kadar kirayı da ödemem mümkün değil. ‘Zam üzerine konuşabilir miyiz’ diye aradım. Bana ‘Konuşacak bir şey yok, emlakçıyla görüştüm. Kiranın piyasa şartlarına nazaran epey uygun olduğunu söyledi’ dedi. Emlakçı ‘Kiracın artırımı kabul etmezse çıkmasını söyle. 3 katına kiraya veririm’ demiş.”
