Kiracılar ile mesken sahipleri karşı karşıya geliyor, davalar süratle artıyor. mahkemelerin iş yükünü azaltmak ismine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde kira davalarına bakan üç hukuk dairesinin yanına bir hukuk dairesi daha açılması kararı alındı.
İktidarın yüksek artışlara karşı kiracıyı koruyacağını savunarak Meclis’ten “jet hızıyla” geçirdiği düzenleme, geçen hafta yürürlüğe girdi. 1 Temmuz 2023’e dek yenilenen mukavelelerde, kiraya yapılacak artırımlarda yüzde 25 üst hudut olacak. İktidarın meseleleri çözeceğini söylediği düzenleme, bunun tersine tarafları daha güç duruma düşürdü.
İktidara yakınlığı ile bilinen sabah gazetesinden İstek Kaya’nın haberine nazaran, uyuşmazlıkların ucu kiracıların ikamet ettiği yerden kilometrelerce uzağa taşınmasına, dahası tartışma ve cinayete kadar uzandı.
YENİ MAHKEME İÇİN ADIM ATILDI
Uzlaşamayan taraflar ise soluğu mahkemede aldı. Dolayıyla mahkemelere de hayli yük bindi. O denli ki İstanbul ve Trakya Bölgesi’ndeki tüm evraklara bakan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ndeki ilgili dairelerde belgelerin birçoklarını kira davalarının iş yükü oluşturuyor.
Geçen yılın birinci 6 ayında kira davalarına bakan 3 mahkemeye gelen toplam belge sayısı 4 bin 263 iken, bu yılın sayıları ise artışı işaret ediyor. 1 Ocak 2022 tarihinden 13 Haziran 2022 gününe kadar geçen 6 aylık müddette gelen evrak sayısı 5 bin 692 olarak belirlendi.
35, 36 ve 49 Hukuk Dairesi’nin baktığı evrak sayısı konut sahibi ve kiracı uyuşmazlıklarının artmasıyla eş bedel artınca yargısal faaliyetlerin sürat kazanması, vatandaşın adalete erken erişimi noktasında İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde kira davalarına bakan bir dördüncü hukuk dairesi kurulması kararı alındı.
YAKLAŞIK 2 KATI ARTIŞ
Haftada ortalama 80 belge karara çıkaran bir üst mahkeme, yılda ortalama 4 bin evrakta 2 bin 500 kadar karara imza atıyor. Dava sayılarının her geçen gün arttığı mahkemelerde 2020 yılının Eylül ayında kurulan bir mahkemeye 3 bin 664 evrak gelirken 2021 yılına devreden belge sayısı 3 bin 477, bu yıl şimdi 6 aylık dilimde ise devreden belge sayısı 6 bin 309’a ulaştı. Bu da yaklaşık 2 katı bir artışa işaret ediyor.
Geçen yılın birinci 6 ayında kira davalarına bakan 3 mahkemeye gelen toplam belge sayısı 4 bin 263 iken, bu yılın sayıları ise artışı işaret ediyor. 1 Ocak 2022 tarihinden 13 Haziran 2022 gününe kadar geçen 6 aylık müddette gelen belge sayısı 5 bin 692 olarak belirlendi.
35, 36 ve 49 Hukuk Dairesi’nin baktığı belge sayısı konut sahibi ve kiracı uyuşmazlıklarının artmasıyla eş bedel artınca yargısal faaliyetlerin sürat kazanması, vatandaşın adalete erken erişimi noktasında İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nde kira davalarına bakan bir dördüncü hukuk dairesi kurulması kararı alındı.
Mahkemeler hızla ve titizlikle çalışırken 2022 yılı içinde gelen bin 991 evraktan bin 447’si karara bağlandı. Kat mülkiyeti, veraset, vesayet hukuku üzere birçok bahsin nihayete erdirildiği İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ndeki belgelerin çoğunluğunu gündemi de hayli meşgul eden kira davaları oluşturuyor.
EV SAHİBİ İSTEDİĞİ BİÇİMDE ÇIKARAMIYOR
Ev sahibi kiracısını vaktinde kirasını ödememe, temerrüt, gereksinim, yeni malikin gereksinimi, 10 yılın dolması halinde, akde karşıtlık ve tahliye taahhüdüne terslik üzere nedenlerle mesken sahibi kiracıyı tahliye edebiliyor. Lakin her bir unsur de kendi içinde değerli kriterler taşıyor.
Örneğin bir mesken sahibi kiracıya “Benim bu konuta gereksinimim var, çıkmalısın” formunda şifahi bir durumla çıkarım sağlayamıyor. Kendisi ve alt soyunun gereksinimi olması gerekli. Gereksinim savı da karar katılaşana kadar devam etmeli. Hayatını yitirmesi yada yeni bir konut alması durumunda savı sonlandığından tekrar kiracısını çıkaramıyor.
10 yıldır dairede oturan kiracının çıkması için ise 3 ay evvelce ihtarname gönderilmesi gerekli. Temerrüt nedeniyle çıkarılması istendiyse 30 gün içinde ödeme ihtarı çekilmeli. Kiracı vaktinde öde yapmadıysa bunu 2 sefer tekrarlamış olmalı.
Sözleşme akdine terslik varsa mesken sahibi bildirimde bulunmalı. Kiracı 30 gün içinde karşıtlığı giderirse yeniden tahliye edilemiyor. Kelamın kısası mesken sahibi “çıkın” deyince kiracı çıkarılamıyor.